طرف به جای اینکه شرمنده ملت باشد، طلبکار هم است

وی افزود: خودم علاقه‌مند بودم که به دلیل اینکه سیاست‌های دولت به طور طبیعی پس ازتحریم دنبال می‌شود، اولین صحبت‌هایم پس از رفع تحریم‌ها در جلسات اتاق بازرگانی باشد.

معاون اول رئیس جمهور افزود: از زمان انتخاب دوستان در اتاق بازرگانی توفیق پیدا نکرده بودیم که به آ‌نها تبریک بگوییم که از همین‌جا تبریک خودم را به آنها اعلام می‌کنم. به سهم خودم از بخش خصوصی تشکر می‌کنم که در هر مقطعی متناسب با شرایط سعی می‌کند افرادی را انتخاب کنند که بتوانند این بار سنگین مسئولیت را بردوش بگیرند.  

جهانگیری با بیان اینکه اتاق بازرگانی بخش خصوصی کشور را نمایندگی می‌کند، گفت: بخش خصوصی ایران بحمدلله بخش خصوصی بالغی است و مسائل را خوب تشخیص می‌دهد و تحلیل می‌کند. خوشبختانه گروه‌های تحصیلکرده کشور به سرعت و با علاقه‌مندی به سمت بخش خصوصی گرایش پیدا کردند. در زمانی هر تحصیلکرده‌ای علاقه‌مند بود که حتما جایی در دولت پیدا کند. اما امروز شرایط به گونه‌ای است که کمتر تحصیل‌کرده خوبی پیدا می‌شود که تمایل به خدمت در دولت راداشته باشد، بلکه می‌خواهد به صورت جدی در بخش خصوصی فعالیت کند که این تفاوت دیدگاه، تفاوت مهمی است که بالاخره در بین تحصیل‌کردگان کشور به وجود آمده است که منزلت را در این نمی‌بینند که باید حتما در بخش دولتی حضور پیدا کنند و در بخش خصوصی ورود پیدا کرد و کارآفرینی می‌کنند.

وی با تاکید بر اینکه تحصیل‌کردگان دانشگاهی با ورود به بخش خصوصی کارهای بزرگی را انجام می‌دهند، اظهار داشت: کشور ما در شرایط خاصی قرار دارد و در این مقطع، مقطعی است که از یک بیم و هراس بزرگی عبور کرده‌ایم، مناقشه هسته‌ای و تحریم‌های ظالمانه‌ای که در پی آن ایجاد شده بود، پشت سر گذاشته شده و ما وارد دوره جدیدی شده‌ایم و در آستانه ورود به یک دوره پُرامیدی به نام دوران پساتحریم و یا پساتوافق قرار گرفته‌ایم. در این شرایط جدید حتما هم بخش خصوصی و هم دولت مسئولیت متفاوتی دارند.

معاون اول رئیس جمهور در ادامه افزود: در دوران پساتحریم، شرایط با فرصت‌های خوبی پیش آمده است. مهم این است که ما این شرایط را خوب تحلیل کنیم و با هم سخن بگوییم و به مسائل مشترک برسیم. باید به این نقطه برسیم و بدانیم مسائل مشترکی که بین دولت و بخش خصوصی وجود دارد، چیست و آنها را شناسایی کنیم.

جهانگیری ادامه داد: وقتی که قبلا صحبت می‌کردیم دغدغه‌ اصلی‌ ما این بود که تحریم‌ها مسائل جدی است و باید به دنبال این می‌بودیم که راهکاری برای آن پیدا کنیم و وقتی با هم صحبت می‌کردیم با پشیتبانی و صبری که ملت از خودشان نشان دادند، توانستیم تحریم‌ها را پشت سر بگذاریم. ملت ایران در دوران تحریم بسیاری از سختی‌ها را تحمل کردند و لب به گلایه باز نکردند بلکه طوری صحبت کردند تا پشتوانه‌ای برای مسئولینی که در حال مذاکره هستند، باشند.

وی با بیان اینکه مردم در دوران تحریم به این موضوع فکر می‌کردند که باید بالاخره این دوران را طی کنیم، گفت: البته راهنمایی‌ها و هدایت‌های رهبر معظم انقلاب اسلامی بسیار در دوره مذاکرات کارگشا بود. به خصوص در این دو سال به طور مرتب برخلاف مطالبی که گاهی گفته می‌شود، تمامی جلساتی که در مذاکرات انجام می‌شد، هم به صورت آنلاین و مستقیم از همانجا به محضرشان ارسال می‌شد و هم بلافاصله بعد از آن، جلسات برگزار و گزارش ریز ارائه و راهنمایی‌ها گرفته می‌شد و مذاکرات ادامه پیدا می‌کرد.

جهانگیری در همین زمینه تاکید کرد: شخص آقای رئیس جمهور به صورت ویژه مذاکرات را مدیریت کرد. انصافا آقای روحانی نشان داد که در دوران مذاکره یک مذاکره کننده قوی و یک انسانی است که شناخت دقیقی از تحولات سیاسی بین‌المللی دارد. البته در مواقعی بود که نیازمند تصمیم‌گیری‌های بسیار پیچیده و سختی بود که شخص رئیس جمهور تصمیم‌گیری می‌کرد. تیم مذاکره کننده ما نیز بسیار قوی، توانمند، با تجربه و با دانش بسیار بالایی انتخاب شده بود که بنده فکر می‌کنم می‌توان گفت این موضوع پیروزی منطق گفت‌وگو و قدرت دیپلماسی و نیز هنر مذاکره بود که در مقابل سیاست تهدید و تحریم توانست ایران را بربام افکار عمومی دنیا بنشاند.

وی افزود: نباید تردید کنیم که این ایام در تمام دنیا البته به جز موارد استثنایی، منطق و ملت ایران در کانون توجه جهانیان است. هم مردم، هم کشورها و هم قدرت‌ها به ایران توجه دارند که به همین دلیل است که جز رژیم صهیونیستی و برخی از کشورهای منطقه که به دلیل گرفتاری‌هایی که پیدا کردند، تقریبا تمام کشورهای دنیا و دوستان جمهوری اسلامی ایران در منطقه و علاقه‌مندان به انقلاب اسلامی خوشحال هستند و از این کار حمایت می‌کنند.

معاون اول رئیس جمهور با تاکید بر اینکه دوران پساتحریم فرصت مناسبی برای اقتصاد کشور ایجاد کرده است که باید بتوانیم به درستی از آن استفاده کنیم، گفت: نا باید در این فرصت، بخشی از خسارت‌هایی را که به کشور وارد شده را ترمیم کنیم. کشور موقعیت بین‌المللی ممتازی پیدا کرده و باید از این موقعیت بین‌المللی ممتاز استفاده کنیم. باید اجازه ندهیم که افراطی‌ها و رژیم صهیونیستی و کسانی که به هر حال می‌خواستند جمهوری اسلامی را در یک حالت التهاب قرار دهند که نتواند به توسعه برسد، میدان‌دار شوند. ما باید از این فرصت به نحو مطلوب استفاده کنیم.

وی تصریح کرد: تصور بنده این است که ما باید از تجربه تلخی که داریم، درس بگیریم. فرصت‌هایی خوبی برای کشور جهت توسعه پیش آمده است؛ اگر از این فرصت‌ها به خوبی استفاده نمی‌شد این فرصت‌ها به فرصت‌سوزی تبدیل می‌شدند و بعد از اینکه در مقطعی از دستمان می‌رفت، تاسف می‌خوردیم که فرصت خوبی پیش آمد و از آن استفاده نشد، توسعه پیدا نکردیم و نتوانستیم مشکلات کشور را حل کنیم تا به این مقطع رسیدیم.

معاون اول رئیس جمهور با بیان اینکه میلیاردها دلار درآمد به کشور وارد شد که می‌شد این حجم درآمدها به یک نقطه‌ای برای توسعه کشور تبدیل شود، افزود: متاسفانه بعضا این میزان حجم دلارها به ضد خودش تبدیل شد، یعنی نه تنها توسعه ایجاد نکرد بلکه برای کشور مشکل ایجاد کرد. ما در دوران پساتحریم باید فارغ از مسائل دیگر ببینیم چه فرصت‌هایی برای توسعه کشور ایجاد شده و به این نقطه برسیم که با این فرصت‌ها چگونه می‌خواهیم حرکت کنیم.

جهانگیری در ادامه، بخش خصوصی را واقعیت اقتصاد ایران دانست و افزود: در دوران جنگ معمولا دولت‌ها تصمیماتی می‌گیرند که خیلی مناسبِ شرایط اقتصاد آزاد و رشد توسعه کشور نیست و بیشتر دنبال این هستند که شرایط موجود را اداره کنند. ما نباید در این تردید کنیم که در دوران تحریم می‌توان گفت که شاهد نوعی جنگ اقتصادی علیه ملت و کشور ایران بودیم. دامنه تحریم‌ها و فشارها علیه بنگاه‌های اقتصادی تقریبا به حدی بود که همه بخش‌های اقتصادی را هدف قرار داده بود. ما امکان فروش نفت و گاز جز به تعداد محدودی کشور نداشتیم. البته آن هم باید از طریق پول ملی آن کشور خرید و فروش می‌شد. بانک‌ها نیز اجازه جابه‌جایی پول نداشتند و آنها خودشان با شرایط تحمیلی که می‌خواستند شرایط انتقال را تعیین می‌کردند.

وی با بیان اینکه در دوران تحریم بیمه‌ها به عنوان پشتوانه‌های اقتصادی تحریم جدی شده بودند، گفت: در این شرایط شهروند ایرانی را تحریم کرده بودند. یعنی اصلا ایرانیان خارج از کشور نیز به جرم اینکه متولد ایران بودند اجازه افتتاح حساب بانکی را به آنها نمی‌دادند. واقعا دوران سختی بود. در این دوران حتما یکی از کارهایی که باید انجام می‌شد این بود که دولت سیاست‌هایی وضع کند و تصمیماتی بگیرد که فشار به زندگی مردم کمتر شود. شرایط اداره کشور نسبت به پیشرفت و توسعه مقداری مهمتر بوده و می‌بایست شرایط متناسب با آنها باشد.

معاون اول رئیس جمهور ادامه داد: یکی از کارهای مهمی که ما باید انجام دهیم این است که همه تصمیماتی که برای متمرکز کردن تصمیم‌گیری‌ها برای دوره تحریم اتخاذ شده است را می‌بایست لغو کنیم. اصلا نباید تصمیمات آن دوره را برای دوران پس از تحریم اعمال کنیم. حتی قوانین کشور نیز باید همین‌گونه باشد. ما ستاد تدابیری درست کرده بودیم که برخی از قوانین کشور و برخی مقررات را مجبور بودیم براساس مصوبات‌مان نادیده بگیریم که بتوانیم تحریم‌ها دور بزنیم و مشکلات کشور را با آن حل کنیم که این برای دوره تحریم بوده است. کاری که ما باید انجام دهیم این است که دقیقا سیاست‌هایی که اتخاذ شده که در این جمع نیز به آن نیز اشاره شده به صورت رسمی در نامه‌ای به ما ارسال شود تا آنها را به صورت موارد مشخص پیگیری کنیم.

وی در ادامه اظهار داشت: نباید هیچ شرکتی جای بخش خصوصی را در این دوران تنگ کند که این شامل شرکت‌های دولتی و دیگر شرکت‌های بخش خصوصی می‌شود. آنها اگر می‌توانند با سازوکار رقابتی برنده شوند در مناقصات شرکت کرده و برنده شوند. شرکت‌های عمومی هستند که به مردم تعلق دارند، از جمله آنها می‌توان به صندوق‌های بازنشستگی اشاره کرد.

جهانگیری تصریح کرد: ما به صورت جدی در این دوران چالش‌های جدی داریم که یکی از چالش‌ها  این است که آسیب‌هایی در گذشته به اقتصاد کشور وارد شده که مهمترین آن این است که باید این آسیب‌‌ها را شناسایی و اصلاح کنیم. توسعه کشور کُند شده است، روال حرکت توسعه کشور امروز حتی نسبت به همان روالی که تا برنامه سوم طی می‌کردیم، به دلایلی کند شده است.

وی با تاکید بر  اینکه کشور ما باید رشد اقتصادی 8 درصدی یا بالاتر از آن داشته باشد، گفت: کشور ما دارای توان و استعداد برای رسیدن به رشد اقتصادی 8 درصدی است که باید بخش خصوصی به آن توجه کند. ما چند میلیون جوان بیکار و جویای کار در کشور داریم که باید به آنها توجه شود. تعداد شاغلین کشور در سال 1384 حدود 20 میلیون نفر بوده که در سال 1392 هم این تعداد همین میزان بوده است که نشان دهنده این است که خالص شغل در کشور ایجاد نشده و یا اگر ایجاد شده، بسیار کم بوده است. بنابراین حجم نیروی بیکار زیادی مانده که این نیرو از ما کار طلب دارد.

جهانگیری در همین زمینه اظهار داشت: با کار زودبازده ضربتی، کار ایجاد نمی‌شود. یکی از دغدغه‌ها و مطالبات معوق طرح‌های زودبازدهی است که همین‌طور ایجاد شده است. تصور می‌شد که خدمت می‌شود و منابع هم هزینه می‌شود اما منابع در جای خودش هزینه نمی‌شد که بانک‌ها گرفتار می‌شدند و منابع نیز در جای خودشان نیز مصرف نشده بودند. این شرایطی است که ما شاهد آن بودیم.

وی با تاکید بر اینکه بخش خصوصی باید به صحنه اقتصادی کشور بیاید، گفت: ما حتما بهبود فضای کسب و کار را در اولویت اول کارمان قرار می‌دهیم؛ از دو سال گذشته تا کنون در چند جلسه دولت، وزیر اقتصاد و تیمی که مسئولیت بهبود وضعیت کسب و کار را برعهده دارد گزارشی ارائه داده و اقدامات‌شان را در جلسات دولت تشریح کرده‌اند. به طوری که وزیر اقتصاد گفته است که 1600 مجوز شناسایی کرده‌ایم که در دولت وجود دارد و معتقد است بخش قابل توجهی از این مجوزها باید لغو شود که در همان جلسه به وزرا تاکید کردم و گفتم که خودتان مجوزهایی که احصاء شده و در حوزه مسئولیت‌تان است و صلاح می‌دانید که لغو کنید را لغو کنید. البته وزیر اقتصاد نیز مجوز دارد که اگر دستگاهی آنها را لغو نکرد، خودش با هماهنگی بنده آنها را لغو کند.

معاون اول رئیس جمهور با بیان اینکه موانع سرمایه‌گذاری و تولید باید رفع شود، افزود: قانون آن در مجلس تصویب شده و معتقدیم تسهیل کننده تولید و سرمایه‌گذاری در کشور است اما در مقطعی مصوباتی داشتیم که تحریم‌ها وجود داشت و نمی‌شد حتی به این فکر کرد که تصمیماتی بگیریم که به جامعه بگوییم به تحریم‌ها فکر کرده‌ایم. ما با طرف خارجی روبرو بودیم و باید به طرف خارجی این علامت را می‌دادیم که با وجود تحریم‌ها می‌خواهیم و می‌توانیم کشور را اداره کنیم تا آنها فکر نکنند که ما به شدت به این نیازمندیم که تحریم‌ها برداشته شود. به هر حال در یک مبارزه بودیم و می‌بایستی متناسب با آن تصمیم‌گیری کنیم.

جهانگیری در ادامه اظهار داشت: ما باید سرمایه اجتماعی کشور را افزایش دهیم. ما برای اداره کشور در این دوره جدید نیازمند امید و اعتماد مردم هستیم. یقینا یکی از جاهایی که سرمایه‌‌های اجتماعی کشور را برباد داد و به آن آسیب رساند، مسئله فساد بوده که ما نسبت به آن تردیدی ندرایم ما باید با فساد سیاه سازمان یافته‌ای که مثل موریانه به جان کشور افتاد است، مبارزه کنیم.

"بنده لحظه‌ای در این راه تردید ندارم و معتقدم باید هزینه مبارزه را با فساد را پرداخت کرد و می‌دانم که این راه دشواری است و راهی نیست که ساده باشد و فکر کنیم که با 4 تا شعار دادن بتوانیم آن را حل کنیم. اگر شعار دهیم مثل گذشته می‌شود و شعار می‌دهیم و کسانی می‌دانند که اینها آدم‌های این کاره نیستند و شعارهای ما را تکرار می‌کنند و فسادهای‌شان را نیز انجام می‌دهند. ما باید برای مبارزه با فساد با برنامه و دقت حرکت کنیم. فسادهای بزرگ به دلیل اینکه منابع کشور را برباد داده است مورد توجه قرار دارد و عده‌ای نیز که بانی این کار بوده‌اند، همچنان نشسته‌اند و مدعی هستند."

وی افزود: طرف امضا کرده که 2 میلیارد و 700 میلیون دلار پول نفت کشور در اختیار آقایی قرار بگیرد اما به جای اینکه شرمنده ملت باشد و از ملت عذرخواهی کند و بگوید که اشتباه کرده‌ام، البته نمی‌گوییم که سوءنیت داشته است، تازه طلبکار هم است و جوری حرف می‌زند که انگار دیگران بدهکار هستند که این شرایط ایجاد شده است. گفته می‌شود دو میلیارد و 700 میلیون دلار در تاریخ بی‌سابقه است که واقعا بی‌سابقه است. بنده در جایی گفته‌ام که اگر کسی را پیدا کردید که دو میلیارد و 700 میلیون و یک دلار برده باشد بگویید که من از ملت ایران عذرخواهی می‌کنم و می‌گویم از او دزد بزرگتری نیز بوده است. در دنیا می‌گویند که با 10 میلیون دلار فیفا به هم ریخته و پول جابه‌جا شده است که ضمانتنامه پولی نیست و پول است که دو میلیون و 700 میلیون دلار پول جابه‌جا شده است به این آقا می‌گویند که ما نمی‌توانیم این پول را توزیع کنیم و شما آن را توزیع کن، بخشی از آن نیز پول نفت بوده و به مردم تعلق دارد. مگر می‌شود این مبلغ را با چمدان جابه‌جا کرد. ما که در این تحریم‌ها بوده‌ایم و می‌دانیم که چقدر سخت است.

معاون اول رئیس جمهور در همین زمینه گفت: من از همین‌جا می‌گویم نه در این دولت بلکه در دوران گذشته تصمیماتی گرفته شده و عده‌ای سودجو دست به کارهایی بزنند و برخی از پول‌های کشور دست‌شان است. البته تا این لحظه چیزی نگفته‌ایم و در این سینه حرف‌های زیادی برای گفتن است که به وقتش می‌گویم. دو سال از روی کار آمدن دولت جدید می‌گذرد و مکرر به دستگاهی که مسئول آن است گفته‌ایم که ارز مملکت را گرفته‌اید که کاری در دوران تحریم انجام دهید حالا ارز را برگردانید اما با نهایت جسارت نه تنها آن را برنگردانده‌اند همین‌جور نگاه می‌کنند، البته سعی می‌کنیم تا جایی که سعی می‌شود این مسائل را نگوییم تا مردم نگران نشوند. یکی از کارهایی که باید انجام شود مبارزه با فساد جزئی و کلان است.

جهانگیری افزود: ما در این دولت دستور دادیم که دولت الکترونیک درست شود و سامانه‌های گمرکی نیز در جاهای حساس بیشتر مورد تمرکز قرار گیرد. ما گفتیم همه چیز گمرک باید الکترونیکی شود. سیستم بانکی باید بیشترین سامانه الکترونیکی را در خوش جای دهد.

معاون اول رئیس جمهور در ادامه اظهار داشت: در جلسه‌ای که با آقای سیف داشتم، صحبت‌هایی مطرح و مشخص شد که یک نفر در  یکی از شعبه‌‌های بانک‌های کشور 900 حساب بانکی دارد که این نمونه‌ای است که می‌تواند عاملی برای فساد باشد. ما در دولت مشخص کرده‌ایم که گلوگاه‌های فسادپذیر شناسایی شده تا برای رفع آنها اقداماتی انجام شود. البته قبول دارم که شاید در بدنه هم برای اجرا مشکلی داشته باشیم. اما تاکید ما این است که دوستان به ما در این زمینه کمک کنند.

وی با بیان اینکه باید اعتماد را به مردم برگردانیم، از بزرگ شدن دولت انتقاد کرد و گفت: یکی از شرکت‌هایی که در سال 84 تحویل دادیم، تولیدی 2/7 میلیون تن بود که حدود شش یا 7 هزار نفر در آن اشتغال داشتند که مدیر این شرکت اخیرا نزد من آمد و گفت که تولیدمان کمی کمتر شده است و شاغل‌شان نیز 22 هزار نفر شده که از این نمونه در شرکت‌های دولتی و دستگاه‌های دولتی از دفتر وزیر تا جزئی‌ترین بخش را گرفته است، داریم. ما حتما نیازمند این هستیم که یک دولت چابک و توانمندی که بتواند تصمیم‌گیری‌های خوب را داشته باشد را ایجاد کنیم که این جزو اولویت‌های‌مان است و حتما در دستور کار قرار خواهد گرفت.

معاون اول رئیس جمهور همچنین به سرمایه‌گذاری در کشور اشاره کرد و گفت: ما کشوری هستیم که به سرمایه‌گذاری نیاز داریم باید شرایطی فراهم شود که از سرمایه‌گذاری خارجی نیز استفاده کنیم. ما در زمانی 9 درصد سهم تولید نفت دنیا را در اختیار داشتیم و این به دلایلی کاهش پیدا کرده است. بالاخره امروز وضع تولید نفت را می‌بینیم. در صنایع عمده ما باید تولید کننده و صادر کننده اصلی باشیم که در این حوزه نیاز به سرمایه‌گذاری داریم. در بخش نفت و گاز و میادین مشترک باید توجه جدی به سرمایه‌گذاری شود این از دغدغه‌های جدی دولت است.

وی با تاکید بر اینکه طرح‌های سرمایه‌گذاری در حوزه میادین مشترک از سوی وزارت نفت آماده شده است، اظهار داشت: در حال حاضر وزارت نفت 70 میلیارد دلار پتروشیمی آماده شده دارد که یا نیمه کاره و یا عمدتا متعلق به بخش‌های دولتی و یا نیمه دولتی است که اگر این طرح‌ها راه‌اندازی شود 50 میلیارد دلار ارزش محصولاتش است. بخش خصوصی باید فعال شود و اجازه ندهد که سهمش در این حوزه کوچک شود.

معاون اول رئیس جمهور ادامه داد:‌ مهمترین کاری که با دولت‌ها انجام می شود این است که بتوانیم شرایطی فراهم کنیم که آنها با سیستم بانکی ما کار کنند. در حال حاضر بیمه‌ صادرات دنیا به روی ما بسته است و بعضا نیز طلبکارند و مدعی هستند که پولی از ما طلب دارند که این درست است، بیمه‌‌های صادراتی حتما باید فعال شده و از این وضعیت خارج شوند.

جهانگیری با  تاکید بر اینکه شرایط امروز رتبه‌بندی ریسک اقتصادی بین‌المللی بیرون آمده است، گفت: باید شرایطی فراهم شود تا کارشناسان بیایند و از ریسک اقتصاد ایران را در عرصه بین‌المللی مشخص کنند. باید شرایطی فراهم کنیم که ارتباط بانکی ایجاد شود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: امروز شرایط ایران پس از تحریم‌ها به گونه‌ای است که همه کشورها تمایل دارند با ایران همکاری کنند. دنیا امروز در شرایطی است که ایران می‌تواند حتی برای تکان دادن اقتصاد اروپا بازاری را فراهم کند. یعنی شرایط ایران، شرایطی است که کشورهای مختلف اروپایی با نهایت علاقه‌مندی به ایران می‌آیند. فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه هم در همین راستا قبل از سفرش به ایران به آقای روحانی گفته بود که به شرکت‌های فرانسوی گفته‌ام که امروز بازار ایران با گذشته تفاوت کرده و به فکر این نباشید که چند کالا بفروشید و برگردید بلکه با ایران باید سرمایه‌گذاری مشترک داشته باشید.